Asset Publisher
Hodowla lasu
Podstawowym zadaniem hodowli lasu jest zachowanie i wzbogacanie lasów istniejących (odnawianie) oraz tworzenie nowych (zalesianie), z respektowaniem warunków przyrodniczych i procesów naturalnych. Hodowla lasu obejmuje zbiór i przechowywanie nasion drzew, produkcję sadzonek na szkółkach, zakładanie oraz pielęgnację i ochronę upraw leśnych oraz drzewostanów.
Hodowla lasu korzysta z dorobku nauk przyrodniczych, m.in. klimatologii, gleboznawstwa, botaniki czy fizjologii roślin. W pracach hodowlanych leśnicy dążą do dostosowania składu gatunkowego lasu do siedliska. Dzięki temu las jest bardziej odporny na zagrożenia.
Las, jeśli nie powstał w sposób naturalny, jest sadzony przez leśników. Sadzonki hoduje się w szkółkach. Uprawy są poddawane zabiegom pielęgnacyjnym i ochronnym. Mają one stworzyć optymalne warunki wzrostu dla drzew najbardziej pożądanych w składzie gatunkowym rosnącego drzewostanu. Ostatnim elementem hodowli jest wycinka drzew dojrzałych, tak aby możliwe było odnowienie lasu, w sposób optymalny dla wymagań rosnących gatunków drzew.
Przeczytaj więcej na stronie lasy.gov.pl.
Gospodarka leśna prowadzona jest na podstawie aktualnego Planu Urządzania Lasu. Na terenie Nadleśnictwa Gniezno przeważają siedliska BMśw (43 %) i LMśw (40%) co stanowi 83 % ogólnej powierzchni d-stanów. Taki rodzaj siedliskowych typów lasu warunkuje możliwości produkcyjne siedliska, a co za tym idzie składy gatunkowe drzewostanów. Przy organizowaniu prac hodowlanych należy uwzględnić cechy charakterystyczne dla prac z działu zagospodarowania lasu, do których należą między innymi: 1. sezonowość prac, 2. powtarzanie typowych czynności przy ciągłej zmianie miejsca pracy, 3. zespołowy charakter prac, wymagający zsynchronizowania czynności, 4. duży udział pośredniego czasu pracy w ogólnym czasie pracy wykonywanie czynności transportowych, kontrolnych i związanych z obsługą miejsca pracy. Nadleśnictwo Gniezno produkcję sadzonek prowadzi na terenie „Szkółki Powidz" położonej na terenie Obrębu Skorzęcin, Leśnictwa Dolina. Powierzchnia szkółki wynosi 11,43 ha, w tym pow. produkcyjna 529 ar. Produkcję w warunkach kontrolowanych (inspekt w tunelu foliowym) prowadzi się na pow. 1 ar. Łącznie gospodarstwo składa się z 6 kwater w tym 5 kwater (5 kwater po 450 ar) to szkółka zespolona. Pozostała kwatera to szkółka „satelitarna" wspomagająca główną szkółkę. Szkółka wyposażona jest w sprzęt do uprawy gleby, wysiewu nasion, pielęgnacji i ochrony sadzonek oraz nowoczesną deszczownie. Zebrane wcześniej nasiona wysiewane są na szkółce, z których produkowane są sadzonki lasotwórcze 1-roczne i 2-letnie oraz sadzonki ozdobne drzew i krzewów przeznaczone do nasadzeń i zadrzewień. Roczna produkcja sadzonek wynosi ok. 3 mln szt., z czego 1,5 mln szt. przeznaczone jest do prac odnowieniowo-zalesieniowych prowadzonych przez Nadleśnictwo. Nadwyżki sadzonek przeznaczane są do zalesień gruntów porolnych nie stanowiących własności Skarbu Państwa oraz sprzedawane są odbiorcom prywatnym. W 1971 r. na terenie Nadleśnictwa Gniezno (ówczesnym Nadleśnictwie Skorzęcin) założona została plantacja nasienna sosny zwyczajnej (Pinus silvestris) ekotypu „bolewickiego". Populacja sosny bolewickiej uznana jest za jedną z najcenniejszych z obszaru Polski. Wśród rozpoznanych zasobów genowych sosny zwyczajnej ekotyp bolewicki charakteryzuje się wyjątkowo wysoką jakością hodowlaną. Założona na bazie jej szczepów plantacja nasienna, znajdująca się na terenie Nadleśnictwa Gniezno jest najstarszym tego typu doświadczeniem w kraju. Ogólna powierzchnia plantacji nasiennej wynosi 6,74 ha z czego na powierzchnie nasienną przypada 3,90 ha, a na otulinę 2,84 ha. Wyłuszczone nasiona z wcześniej pozyskanych szyszek sosny bolewickiej służą do produkcji sadzonek wykorzystywanych do zakładania upraw pochodnych w blokach i rozproszeniu.Podstawową bazę zaopatrzenia Nadleśnictwa Gniezno w materiał nasienny są Gospodarcze Drzewostany Nasienne oraz Źródła Nasion. Na terenie Nadleśnictwa wyselekcjonowano również 2 drzewa doborowe daglezji zielonej. W/w baza nasienna w pełni wystarcza Nadleśnictwu do zbioru nasion i szyszek podstawowych gatunków lasotwórczych
Asset Publisher
„Lasy na nowe 100-lecie” – leśnicy sadzą pół miliarda drzew rocznie
„Lasy na nowe 100-lecie” – leśnicy sadzą pół miliarda drzew rocznie
Zdjęcie przedstawia grupę osób na uprawie leśnej ze szpadlami i sadzonkami w trakcie sadzenia lasu. Fot. Archiwum Lasów Państwowych
Zdjęcie przedstawia na pierwszym planie dłoń trzymającą sadzonkę z korzeniami w bryłce ziemi, w tle las i osoby sadzące drzewa na uprawie. Fot. Archiwum Lasów Państwowych
Zdjęcie przedstawia kobietę w żółtej kurtce i kaloszach trzymającą kasetę z sadzonkami drzewek w tle las. Fot. Archiwum Lasów Państwowych
Aż 38% Polaków nie wie, że w miejsce pozyskanego drewna leśnicy sadzą nowe drzewa - wynika z badania PBS przeprowadzonego na zlecenie Lasów Państwowych. Tymczasem tylko w 2025 roku LP zaplanowały odnowienia na ogromną skalę – obejmą one dziesiątki tysięcy hektarów lasów w całym kraju. Łącznie zalesionych i odnowionych zostanie 55127 hektarów. Posadzonych zostanie pół miliarda drzew.
W ramach ogólnopolskiej akcji „Lasy na nowe 100-lecie” mieszkańcy całej Polski wspólnie z leśnikami sadzą nowe pokolenia drzew w różnych zakątkach kraju. Od pierwszego dnia wiosny wydarzenia odbywają się we wszystkich regionalnych dyrekcjach Lasów Państwowych, a udział w nich biorą uczniowie, harcerze, seniorzy, dziennikarze oraz rodziny z dziećmi. W niecały miesiąc ponad 20 tysięcy uczestników posadziło aż 700 tysięcy drzew. Łączna obsadzona powierzchnia to ponad 100 hektarów.
Akcja to nie tylko wspólne sadzenie – to także okazja do spotkania z przyrodą i rozmowy z leśnikami, którzy każdego dnia opiekują się lasami. Dla wielu uczestników to pierwszy krok do zrozumienia, czym naprawdę jest zrównoważona gospodarka leśna i jak wygląda ona w praktyce – z dala od mitów i stereotypów.
Na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Poznaniu w 2025 roku zaplanowano wprowadzenie nowego pokolenia lasu na powierzchni odpowiadającej 1/3 obszaru Puszczy Zielonki.
– Najlepiej przekonać się na miejscu, czym naprawdę zajmują się leśnicy. To nie są jacyś „producenci drewna”, tylko przyrodnicy, którzy każdego dnia planują, chronią i odnawiają lasy. Każdy, kto posadził z nami choć jedno drzewo, wie, ile wiedzy, pracy i zaangażowania za tym stoi – mówi Witold Koss, dyrektor generalny Lasów Państwowych. – Ta akcja to sposób, żeby pokazać, jak naprawdę wygląda nasza codzienność i zaprosić wszystkich do wspólnego działania – dodaje.
W obliczu postępujących zmian klimatu ważna jest różnorodność gatunkowa. Drzewa sadzone dziś muszą radzić sobie z suszą, silnym wiatrem i zagrożeniami biologicznymi – dlatego skład gatunkowy jest dobierany do lokalnych warunków siedliskowych, tak aby lasy były zdrowsze, bardziej odporne i trwałe.
Zrównoważona gospodarka leśna oznacza, że w miejscu każdego pozyskanego drzewa pojawiają się młode drzewka, a polskie lasy są jednymi z najzasobniejszych w Europie.
- Ostatnio dużo się mówiło tylko o tym, że Lasy Państwowe drzewa wycinają, że drzewa znikają z Polski, ale tak naprawdę okazuje się, że w miejsce tych wyciętych pojawia się mnóstwo nowych nasadzeń – powiedział Patryk Michalski, dziennikarz Polskiego Radia w trakcie sadzenia w Nadleśnictwie Celestynów.
Lesistość Polski systematycznie rośnie i dziś przekracza 29%, co oznacza, że niemal jedna trzecia powierzchni kraju jest pokryta lasami. Od zakończenia II wojny światowej powierzchnia lasów w Polsce zwiększyła się o ponad 1,8 mln hektarów.
– Nauka przez bezpośrednie doświadczenie jest najlepsza. Takie akcje to moment, kiedy można skonfrontować swoje wyobrażenia z rzeczywistością. Wielu uczestników mówi wprost: „Nie wiedziałem, że to tak wygląda” – podkreśla dr hab. Maria Łoszewska-Ołowska z Uniwersytetu Warszawskiego, która sadziła „Las Na Nowe 100-lecie” w Celestynowie pod Warszawą.
Leśnicy odnawiają las zwyczajowo dwa razy w roku, wiosną i jesienią. Coraz większy udział (około 20%), w odnowieniach mają odnowienia naturalne, czyli takie, w których las odnawia się sam, z nasion okolicznych drzew. To rozwiązanie jest szczególnie cenne z przyrodniczego punktu widzenia. Dobór sadzonych gatunków nie jest przypadkowy – zależy od typu siedliska, gleby oraz dostępności wody. W jednych regionach dominuje sosna, w innych sadzi się więcej gatunków liściastych, jak dąb, buk czy lipa.
W niektórych nadleśnictwach sadzenia są już zakończone, w innych trwają.
