Asset Publisher
Regulamin korzystania z dróg leśnych
Regulamin korzystania z dróg leśnych
na terenie Nadleśnictwa Gniezno
§ 1
Regulamin określa zasady korzystania z dróg leśnych na terenie Nadleśnictwa Gniezno
Podstawa prawna:
1. Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 530 z późn. zm.), zwana dalej ustawą o lasach;
2. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.),
3. Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym, (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 988 z późn. zm .), zwana dalej Prawo o ruchu drogowym;
4. Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2023 r. poz. 645 z późn. zm.),
5. Rozporządzenie Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych (tekst jedn. Dz.U. z 2019 poz. 2310), zwane dalej rozporządzeniem Ministrów w sprawie znaków;
6. Zarządzenie nr 36 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 28 maja 2021 r. w sprawie wytycznych dotyczących korzystania z dróg leśnych, a także ich oznakowania i udostępniania dla ruchu pojazdami silnikowymi, zaprzęgowymi i motorowerami (zn. ZI.771.44.2021).
§ 2
Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo Gniezno jest zarządcą dróg leśnych usytuowanych na gruntach Skarbu Państwa zarządzanych przez Nadleśnictwo, położonych w jego zasięgu administracyjnym.
§ 3
Użyte w regulaminie określenia oznaczają:
- Zarządca drogi – Nadleśniczy Nadleśnictwa Gniezno .
- użytkownik – osoba korzystająca z drogi leśnej.
- pojazd – samochód, pojazd zaprzęgowy, motocykl bądź inny środek transportu poruszający się po drogach leśnych.
§ 4
- Stosownie do przepisów art. 29 ust. 3 ustawy o lasach[1] na drogi leśne dopuszcza się wjazd pojazdów z osobami uprawnionymi do poruszania się po drogach leśnych.
- Korzystanie z dróg leśnych odbywa się na podstawie niniejszego regulaminu, Prawa o ruchu drogowym, poleceń pracowników Zarządcy drogi lub osób upoważnionych na mocy tej ustawy do kierowania ruchem[2].
- Poprzez wjazd na drogę leśną użytkownik wyraża zgodę i zobowiązuje się do przestrzegania ustanowionych przez Zarządcę drogi warunków przedstawionych w niniejszym regulaminie.
§ 5
- Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o lasach, ruch pojazdem silnikowym, zaprzęgowym i motorowerem w lesie dozwolony jest jedynie drogami publicznymi, natomiast drogami leśnymi jest dozwolony tylko wtedy, gdy są one oznakowane drogowskazami dopuszczającymi ruch po tych drogach. Treść art. 29 ust. 1 ustawy o lasach nie zobowiązuje do oznakowania dróg leśnych nieudostępnionych do ruchu publicznego, zgodnie z rozporządzeniem Ministrów w sprawie znaków.
- Oznakowanie dróg leśnych, które nie są udostępniane do ruchu publicznego powinno być ograniczone do miejsc, w których kierujący pojazdem może mieć wątpliwości dotyczące statusu drogi, z której korzysta, w szczególności:
- położenia drogi leśnej w ciągu drogi publicznej;
- łączenia i przecinania się dróg leśnych z drogami innych własności o równorzędnej konstrukcji nawierzchni;
- zorganizowania miejsc postojowych i parkingów na terenie leśnym w bezpośrednim sąsiedztwie drogi publicznej;
- oznakowania drogi publicznej znakami pionowymi lub poziomymi sugerującymi możliwość zjazdu z drogi publicznej na drogę leśną;
- dróg leśnych obciążonych ograniczonym prawem rzeczowym (w szczególności użytkowaniem i służebnością drogową), najmem lub dzierżawą, nieudostępnionych do ruchu publicznego
- inne uwarunkowania
- Drogi leśne, o których mowa w ust. 2 zostaną oznakowane tablicami informacyjnymi TL-1, zgodnie ze wzorem przedstawionym w rozdziale 7.7. Księgi identyfikacji wizualnej Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe „Oznakowanie dróg leśnych nieudostępnionych do ruchu publicznego”.
- Zamieszczenie adresu strony internetowej oraz kodu QR na ww. tablicy informacyjnej jest równoznaczne ze złożeniem oświadczenia woli Zarządcy drogi, o którym mowa w art. 60 i 61 Kodeksu cywilnego.
§ 6
Nadleśniczy Nadleśnictwa Gniezno ustala następujące zasady korzystania z dróg leśnych:
- Na drogach leśnych obowiązuje:
- ograniczenie prędkości do 30 km/h (o ile znaki drogowe nie stanowią inaczej),
- zakaz zaśmiecania terenu,
- zakaz wyprzedzania,
- zakaz używania sygnałów dźwiękowych,
- zakaz wykonywania jakichkolwiek czynności związanych z obsługą techniczną pojazdu (z wyjątkiem sytuacji szczególnych, np. obsługi maszyn, urządzeń i środków transportowych podmiotów wykonujących zlecone prace),
- zakaz niszczenia mienia zarządcy drogi.
- W odniesieniu do dróg krzyżujących się, kierujący pojazdem, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność; w miejscach tych obowiązują zasady kolejności przejazdu jak na skrzyżowaniu równorzędnym, o ile zastosowane znaki drogowe nie wskazują inaczej.
- Wszystkich użytkowników dróg leśnych obowiązuje zasada ograniczonego zaufania (art. 4 Prawa o ruchu drogowym – „Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze mają prawo liczyć, że inni uczestnicy tego ruchu przestrzegają przepisów ruchu drogowego, chyba że okoliczności wskazują na możliwość odmiennego ich zachowania”).
§ 7
Podczas korzystania z dróg leśnych należy zachować szczególną ostrożność. Na drodze leśnej mogą wystąpić różne zagrożenia i utrudnienia w szczególności: zawężenia jezdni, niebezpieczne zakręty i spadki terenu, wyboje i nierówności nawierzchni, okresowe oblodzenia, zwierzęta leśne, ruch pojazdów specjalistycznych, inne utrudnienia i ograniczenia.
§ 8
- Podczas korzystania z dróg leśnych i konieczności zatrzymania pojazdu, należy pozostawiać pojazd w taki sposób, aby nie utrudniać poruszania się lub nie stwarzać zagrożenia dla innych użytkowników.
- W przypadku pozostawienia pojazdu w miejscu, gdzie utrudnia ruch lub w inny sposób zagraża bezpieczeństwu, pojazd użytkownika, może zostać usunięty z drogi na zlecenie Zarządcy drogi.
- Odholowany pojazd może być wydany po uiszczeniu, przez właściciela lub osobę władającą pojazdem, opłaty za odholowanie oraz opłaty za przechowanie pojazdu na parkingu strzeżonym (jeśli takowe zaistnieje), dokonanych na podstawie faktur wystawionych przez podmioty wykonujące stosowne usługi (lub faktury Zarządcy drogi).
§ 9
- Zarządca drogi nie ponosi odpowiedzialności za szkody wyrządzone użytkownikowi przez osoby trzecie.
- Zarządca drogi nie ponosi odpowiedzialności za skutki działania siły wyższej oraz skutki nieprzestrzegania postanowień niniejszego regulaminu.
§ 10
- Użytkownik ponosi odpowiedzialność za wszelkie szkody wyrządzone Zarządcy drogi, bądź innym użytkownikom w związku z niezastosowaniem się do niniejszego regulaminu.
- W przypadku zdarzenia na terenie dróg leśnych, które skutkowałoby jakąkolwiek odpowiedzialnością użytkownika z tego tytułu, zobowiązany jest on przed opuszczeniem drogi leśnej do niezwłocznego poinformowania Zarządcy drogi o tym fakcie i złożenia w formie pisemnej stosownego oświadczenia.
§ 11
W przypadku kolizji i wypadków drogowych powstałych na terenie dróg leśnych obowiązują zasady określone w Prawie o ruchu drogowym.
§ 12
Regulamin wchodzi w życie z dniem 07.04.2025 r. na podstawie zarządzenia nr 29/2025 Nadleśniczego Nadleśnictwa Gniezno z dnia 07.04.2025 r.
[1] Art. 29 ust. 3 ustawy o lasach stanowi, że przepisy ust. 1 oraz art. 26 ust. 2 i 3, a także art. 28, nie dotyczą wykonujących czynności służbowe lub gospodarcze: 1) pracowników nadleśnictw; 2) osób nadzorujących gospodarkę leśną oraz kontrolujących jednostki organizacyjne Lasów Państwowych; 3) osób zwalczających pożary oraz ratujących życie lub zdrowie ludzkie; 4) funkcjonariuszy Straży Granicznej chroniących granicę państwową oraz funkcjonariuszy innych organów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i porządek publiczny; 5) osób wykonujących czynności z zakresu gospodarki łowieckiej oraz właścicieli pasiek zlokalizowanych na obszarach leśnych; 6) właścicieli lasów we własnych lasach; 7) osób użytkujących grunty rolne położone wśród lasów; 8) pracowników leśnych jednostek naukowych, instytutów badawczych i doświadczalnych, w związku z wykonywaniem badań naukowych i doświadczeń z zakresu leśnictwa i ochrony przyrody; 9) wojewódzkich konserwatorów przyrody oraz pracowników Służb Parków Krajobrazowych; 10) osób sporządzających plany urządzenia lasu, uproszczone plany urządzenia lasu lub inwentaryzację stanu lasu, o której mowa w art. 19 ust. 3.
[2] Art. 6 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym oraz rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 6 lipca 2010 r. w sprawie kierowania ruchem drogowym (t.j. Dz. U. z 2021, poz. 450)
resources-to-get
Asset Publisher
Przed czym leśnicy chronią las
Przed czym leśnicy chronią las
Zdjęcie przedstawia dwójkę leśników w ubiorze terenowym sprawdzających podłużną plastikową tuleję będącą pułapką na szeliniaki, czyli owady obgryzające sadzonki sosny. Fot. Łukasz Gwiździel
Zdjęcie przedstawia stojące na wykoszonej trawie 4 samoloty gaśnicze. Fot. Zbigniew Filipek
Zdjęcie przedstawia grupę leśników w zielonych ubraniach terenowych przepatrujących ściółkę leśną w poszukiwaniu larw owadów w ramach poszukiwań jesiennych. Fot. Anna Świerzowska
Ochrona lasu to jedno z ważniejszych zadań realizowanych przez leśników w ramach gospodarki leśnej. Jej głównym celem jest dbałość o san zdrowotny lasów poprzez wzmacnianie ich naturalnej odporności na różne czynniki.
Leśnicy, dzięki swojej wiedzy o przyrodzie, na bieżąco monitorują stan lasów. To pozwala im w porę prognozować zagrożenia, które mogłyby negatywnie wpłynąć na środowisko leśne. Dzięki temu mogą szybko podjąć odpowiednie działania, mające na celu utrzymanie lasów w dobrej kondycji i zwiększenie ich odporności na szkodliwe czynniki. Wśród zagrożeń z jakimi muszą mierzyć się las oraz leśnicy możemy wskazać przede wszystkim te, które pochodzą od człowieka: pożary, zanieczyszczenia przemysłowe czy zaśmiecanie lasu. Ale i sama natura może stanowić zagrożenie. W tej grupie znajdą się m.in. ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury) oraz owady, grzyby patogeniczne czy ssaki roślinożerne.
Owady to naturalny element środowiska leśnego i ich obecność w lesie jest jak najbardziej pożądana. Jednak kiedy jeden gatunek zaczyna dominować i może zagrażać trwałości lasu, musimy podjąć działania, by tę trwałość zachować.
Kiedy owad staje się „szkodnikiem”
Szkodnikami powszechnie nazywamy organizmy, które wyrządzają szkody. W gospodarstwie będą to np. myszy zjadające rolnikowi ziarno czy plony. W kuchni pani domu będzie złorzeczyła na mole spożywcze, a właściciel stawu hodowlanego szkodnikiem nazwie wydrę, która wyjada mu ryby.
Las jest miejscem życia wielu gatunków owadów. W specyficznych warunkach niektóre z nich stanowią zagrożenie dla lasu. I to o nich wtedy leśnicy mówią „szkodnik”. Dzielimy te owady na dwie grupy:
- szkodniki pierwotne, które atakują zdrowe drzewa (np. foliofagi, czyli owady liściożerne występujące na drzewach iglastych lub liściastych),
- szkodniki wtórne – atakujące i zasiedlające drzewa, które zostały osłabione wskutek działania innych czynników (np. szkodników pierwotnych, chorób grzybowych, suszy czy zanieczyszczeń przemysłowych).
Czy owad może zagrozić istnieniu lasu
Gdy owady jednego gatunku rozmnażają się masowo w krótkim czasie, taka sytuacja może zaburzyć naturalną równowagę w lesie i zagrozić jego trwałości. Mówimy wtedy o gradacji. Zadaniem leśników jest niedopuszczenie do takich sytuacji poprzez prognozowanie i ograniczenie liczebności populacji szkodliwych owadów. To dzięki prowadzonym kontrolom, np. jesiennym poszukiwaniom szkodników pierwotnych sosny, jesteśmy w stanie wyłapać moment kiedy liczebność danego gatunku wzrasta (w stosunku do np. ubiegłego roku) i ocenić czy zbliża się jego gradacja.
Największa gradacja w Polsce miała miejsce w latach 1978-1986. Spowodowało ja masowe wystąpienie najgroźniejszego szkodnika sosny – brudnicy mniszki. Ogólny areał masowego pojawu brudnicy mniszki w skali Polski wyniósł łącznie w tym okresie 7,3 mln ha, z czego 6,3 mln ha było objętych zabiegami.
Wśród leśników wciąż żywa jest pamięć gradacji strzygoni choinówki w Puszczy Noteckiej. W latach 1921-1924 ten niewielki motyl doprowadził zniszczenia około 220 tys. ha drzewostanów sosnowych w całej Polsce, z czego w Puszczy Noteckiej ucierpiało około 70 tys. ha. Część lasu została doszczętnie zniszczona przez strzygonię, a rok po zakończeniu jej gradacji, pozostałe, osłabione drzewa zaatakował cetyniec i dokończył dzieło zniszczenia lasu. Efektem gradacji była konieczność wycięcia całej Puszczy Noteckiej. Tę historię przeczytacie TUTAJ.
Jak leśnicy zapobiegają plagom
Jesienią leśnicy sprawdzają liczebność poczwarek i larw owadów zimujących w ściółce i glebie, aby oszacować stopień zagrożenia drzewostanów na rok następny. Liczebność nadmiernie występujących owadów ogranicza się m.in. przez wykładanie i kontrolę różnego rodzaju pułapek, wyznaczanie i szybkie usuwanie drzew opanowanych przez owady czy zabiegi ochronne z wykorzystaniem środków ochrony roślin. Wśród tych ostatnich możemy wymienić zarówno zabiegi naziemne, jak i agrolotnicze.
Wśród pułapek, które leśnicy stosują możemy wyróżnić pułapki klasyczne i sztuczne. Do klasycznych możemy zaliczyć np. wykładane przez leśników wałki na szeliniaka sosnowca, który stanowi zagrożenie dla najmłodszych drzewek, czy też pozyskane wcześniej drewno (kłody, dłużyce, drewno stosowe), które wabią owady pachnącą żywicą.
Do najczęściej stosowanych pułapek sztucznych zaliczamy pułapki feromonowe. To proste urządzenie stosowane przez leśników do odłowu szkodliwych owadów zagrażających zdrowiu drzew. Opierają się na użyciu w nich feromonu - specjalnej substancji zapachowej, zwabiającej owada w pobliże pułapki. W leśnictwie wykorzystujemy feromony płciowe (naśladują zapach partnera), lub agregacyjne (informujące o bazie żerowej). Pułapki feromonowe służą do monitorowania rozwoju populacji owadów zagrażających trwałości lasu.
Wśród działań podejmowanych przez leśników, mających na celu wzmocnienie odporności lasów najważniejsze są te prewencyjne. Zwiększamy bioróżnorodność poprzez wprowadzanie domieszkowych gatunków drzew oraz krzewów w miejscach gdzie istnieje np. lepsza gleba. Przebudowujemy drzewostany tak, by były one bardziej zróżnicowane gatunkowo i odporne na zmiany klimatu i związane z nimi susze, gwałtowne wichury itp. Czynniki te osłabiając drzewa sprawiają, że te stają się łatwą ofiarą dla owadów.
Nie zapominamy również o wspieraniu naszych naturalnych sprzymierzeńców w walce z owadami, które zagrażają zdrowiu i stabilności lasów. Mamy tu na myśli mrówki, ptaki czy nietoperze. W lasach wywieszane są budki lęgowe dla ptaków czy budki-schrony dla nietoperzy, a mrowiska są zabezpieczane tak, by np. nie niszczyły ich dziki.
Opryski tylko w ostateczności
Ostateczną metodą walki ze szkodliwymi owadami, kiedy wszystkie pozostałe działania okażą się niewystarczające i owady wciąż zagrażają istnieniu lasu są zabiegi z wykorzystaniem środków ochrony roślin, naziemne i agrolotnicze.
Musimy pamiętać, że są to zabiegi ratownicze i stosujemy je tylko wtedy gdy nie mamy innego wyjścia. Jeśli istnieje taka możliwość, w pierwszej kolejności sięgamy po środki biologiczne, a dopiero w ostateczności po środki chemiczne. Do zabiegów wykorzystujemy środki dopuszczone do stosowania na terenie Polski zezwoleniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Opryski przeprowadzane są tylko przy odpowiednich warunkach atmosferycznych. Samolot rozprowadzający środek ochrony roślin ma precyzyjnie wyznaczoną trasę lotu i ściśle określony obszar oprysku (tzw. pole zabiegowe). Wykonuje się go z jak najniższej wysokości (tuż nad koronami drzew), tak by środek nie rozprzestrzeniał się na tereny nieobjęte zabiegiem ratowniczym. Do środka ochrony roślin dodawany jest adiuwiant (najczęściej oparty na bazie oleju), który sprawia, że cząsteczki spadające na opryskiwany teren są cięższe, łatwiej i szybciej docierają tam gdzie powinny, a nie są unoszone w powietrzu na dalekie odległości. Ponadto, dzięki dodatkowi adiuwiantu, środek lepiej przylega do igieł i liści drzew, dzięki czemu nie dociera do dna lasu. Opryski są wykonywane w porach przed lub po oblotach owadów zapylających, np. pszczół miodnych, by dodatkowo je zabezpieczyć.
Zawsze wcześniej informujemy o zamiarze przeprowadzenia oprysków. Przy drogach dojazdowych do terenów leśnych ustawiane są tablice informujące o zakazie wstępu do lasu wraz z informacją dlaczego jest ten zakaz i jak długo będzie on obowiązywał. Wysyłane są informacje do lokalnych mediów (prasa, portale samorządowe) oraz do hodowców pszczół.
Aktualnie leśnicy weryfikują wyniki jesiennych poszukiwań sosny, wykonują uzupełniające wiosenne prace prognostyczne i określają zagrożenie na terenach poszczególnych nadleśnictw. Wstępne wyniki wskazują, że największe zagrożenie stanowić będą brudnica mniszka, strzygonia choinówka oraz chrabąszcze. W związku z tym w obecnej chwili do agrolotniczych zabiegów ratowniczych szykują się nadleśnictwa z terenów regionalnych dyrekcji LP w: Krakowie, Krośnie, Toruniu, Poznaniu, Radomiu oraz Zielonej Górze.
