Asset Publisher
Użytkowanie
Fot. z archiwum nadleśnictwa
Fot. Krzysztof Janowski
Fot. Krzysztof Janowski
Fot. Krzysztof Janowski
Użytkowanie lasu to korzystanie z jego zasobów – pozyskanie drewna, zbiór płodów runa leśnego, zbiór roślin lub ich części na potrzeby przemysłu farmaceutycznego, pozyskanie choinek, eksploatacja kopalin i wiele innych. Leśnicy umożliwiają społeczeństwu korzystanie z darów lasu, ale w sposób zapewniający mu trwałość.
Rozmiar pozyskania drewna określony jest w planie urządzenia lasu, który sporządzany jest dla każdego nadleśnictwa na 10 lat. Zapewnia on pozyskiwanie drewna w granicach nie tylko nieprzekraczających możliwości produkcyjnych lasu, lecz także systematycznie zwiększających zapas drewna pozostającego w lasach, tzw. zapas na pniu. Krótko mówiąc, leśnicy prowadzą w lasach gospodarkę w sposób zapewniający ich trwałość i możliwość biologicznego odtwarzania.
O wielkości pozyskania drewna decyduje tzw. etat cięć określony w każdym planie urządzenia lasu. Jest to ilość drewna możliwa do wycięcia w określonych drzewostanach na określonej powierzchni w okresie 10 lat, które obejmuje plan. Dzięki temu, że etat jest niższy niż przyrost drewna w tym samym okresie, następuje stały wzrost zapasu „drewna na pniu" (w Polsce pozyskuje się ok. 55 proc. przyrostu). Ocenia się, że zasobność polskich lasów wynosi obecnie ponad 2,049 mld m sześć. drewna.
Pozyskane drewno pochodzi z:
- cięć rębnych – usuwania z lasu drzewostanów „dojrzałych"; ich podstawowym celem jest przebudowa i odtworzenie drzewostanów;
- cięć pielęgnacyjnych (czyszczeń i trzebieży) – usuwania z lasu części drzew uznanych za niepożądane i szkodliwe dla pozostałych drzew i wartościowych elementów drzewostanu;
- cięć niezaplanowanych – są one konsekwencją wystąpienia klęsk żywiołowych w lasach.
Przeczytaj więcej na www.lasy.gov.pl.
Po III rewizji Urządzania Lasu nastąpiła znaczna zmiana struktury siedlisk, a co za tym idzie typów rębni. W latach 1988-1997 Nadleśnictwo wykonało rębnie złożone na powierzchni 25 ha, a na lata 1998-2007 powierzchnia zaplanowana przez urządzanie wzrosła do 559 ha. Wynikiem tak drastycznej zmiany układu siedlisk jest fakt, że znaczna część drzewostanów 68% powierzchni jest częściowo zgodna z aktualnie określonymi siedliskami. Tak znaczący udzał drzewostanów częściowo zgodnych z siedliskiem wynika z braku w składzie dęba jako gatunku panującego. Aby zmienić powyższy układ zapoczątkowano przebudowę części drzewostanów niezgodnych z siedliskiem przez wprowadzanie podsadzeń dębem, bukiem i świerkiem w drzewostanach młodszych klas wieku. Znaczna część powierzchni leśnej Nadleśnictwa Gniezno około 50% znajduje się na zalesionych gruntach porolnych. Zalesienia te były prowadzone głównie w okresie powojennym. Fakt ten ma istotny wpływ na stukturę wiekową drzewostanów Nadleśnictwa. Około 60% powierzchni leśnej to drzewostany w przedziale wiekowym 20-60 lat. Znajduje to odzwierciedlenie w układzie sortymentowym - 70% pozyskiwanego drewna stanowi drewno średniowymiarowe, którego pozyskanie jest kosztowne w stosunku do cen uzyskanych ze sprzedaży 1 m3 drewna. Taki układ wiekowy determinuje efektywność ekonomiczną Nadleśnictwa. Typy rębni W gospodarstwie zrębowym zasadniczym rodzajem rębni jest rębnia zupełna pasowa Ib z szerokością pasa zrębowego do 60m i powierzchnią zrębu do 4ha. Na siedlisku LMśw w celu przebudowy litych drzewostanów sosnowych na mieszane w miarę możliwości projektowano rębnię gniazdową zupełną IIIa o szerokości pasa manipulacyjnego do 100m i powierzchni do 6ha. W drzewostanach, w których istnieje odnowienie naturalne lub sztuczne lub istnieją możliwości jego uzyskania pod osłoną drzewostanu zastosowano rębnie złożone IIb (częściowa pasowa) lub IIIb (gniazdowa częściowa).
Asset Publisher
Asset Publisher
Historia Nadleśnictwa Gniezno
Historia Nadleśnictwa Gniezno
Historia Nadleśnictwa Gniezno została zapoczątkowana 1974 roku przystąpieniem przez ówczesnego nadleśniczego Nadleśnictwa Czerniejewo pana Ignacego Sawilskiego, działającego z upoważnienia dyrektora Okręgowego Zarządu Lasów Państwowych w Poznaniu, do prac organizacyjnych związanych z powołaniem Nadleśnictwa z siedzibą w Gnieźnie.
Z dniem pierwszego stycznia 1975 r. z połączenia czterech nadleśnictw: Czerniejewa, Nekli, Popowa Podleśnego i Skorzęcina utworzono Nadleśnictwo Gniezno z siedzibą w Gnieźnie przy ul. Sienkiewicza 12a.
W nadleśnictwie funkcjonowały cztery obręby leśne, którymi zarządzali nadleśniczowie terenowi: w Czerniejewie pan Bronisław Roszak, w Nekli pan Hugo Augustyn, w Popowie Podleśnym pan Romuald Wyjatek, a w Skorzęcinie pan Mirosław Barczak.
Nadleśnictwo Czerniejewo, którego lasy weszły w roku 1975 w skład nadleśnictwa Gniezno, to przede wszystkim lasy państwowe byłego Nadleśnictwa Czeszewo oraz lasy byłych majątków ziemskich, wśród których na szczególną uwagę zasługują obszary leśne ordynacji Skórzewskich. Nadleśnictwo to funkcjonowało już w okresie międzywojennym, ponownie odrodziło się po zakończeniu II wojny światowej. W jego skład wchodziło 5 leśnictw: Czachurki, Linery, Iwno, Rakowo i Promno.
Nadleśnictwo Nekla, to w przeszłości lasy państwowe Nadleśnictwa Czeszewo oraz lasy dużych majątków ziemskich, rodzin Mycielskich i Żółtowskich. W latach 1945-1948 funkcjonowało pod nazwą Nadleśnictwo Marzelewo, a od 1948 jako nadleśnictwo Nekla. Podzielone było na leśnictwa: Daniele, Dzikowy Bór, Słomówko, Podstolice, Gułtowy, Milkarowo, Podgaj oraz Szkółka Zadrzewieniowa Dębina.
Nadleśnictwo Popowo Podleśne utworzone w 1952 roku funkcjonowało do roku 1966 jako nadleśnictwo Mielno. W skład nadleśnictwa wchodziły leśnictwa Brody, Gołaźnia i Kowalewko, które przeszły z Nadleśnictwa Gołąbki oraz z gruntów przekazanych przez Państwowy Fundusz Ziemski, leśnictwo Nowaszyce, Zakrzewo i leśnictwo Pustachowo (obecnie Las Miejski) przyłączone z Nadleśnictwa Czerniejewo .
Nadleśnictwo Skorzęcin stanowiły większości lasy państwowe już od 1821 roku. Pierwszy plan gospodarczy sporządzony został w 1850 roku. Pierwsze udokumentowane urządzanie dla lasów skorzęcińskich odbyło się w 1860 roku. Rewizja główna miała miejsce w roku 1881, następna prawdopodobnie okresowa w 1894 i ostatnia główna odbyła się w 1913 roku. Na podstawie operatu urządzenia lasu z 1925 roku Nadleśnictwo Skorzęcin podzielone było na 7 leśnictw: Radłowo-leśne, Dolina, Hutka, Popielarze, Raszewo – leśne, Stary Dwór i Krzyżówka. W latach 1925-1974 Nadleśnictwo Skorzęcin podlegało reorganizacją i zmieniały się w tym czasie nazwy i granice leśnictw. Ostatecznie w chwili likwidacji podzielone było na leśnictwa: Piłka, Popielarze, Hutka, Smolniki, Stary Dwór, Krzyżówka, Dolina i Wólka.
Powstałe w 1975 roku Nadleśnictwo Gniezno administrowało na 32 tys. ha, a na pierwszego nadleśniczego powołano pana Ignacego Sawilskiego, funkcje zastępcy sprawował pan Witold Warlich, a na głównego księgowego pana Bogdan Mąka.
W roku 1977 r. na stanowisko nadleśniczego powołany został pan Zbigniew Fonrobert,a stanowisko głównego księgowego od tego roku do roku 1984 pełniła pani Kazimiera Nowaczyk.
Funkcje nadleśniczego terenowego w obrębie Popowo Podleśne pełnili kolejno pan Romuald Wyjątek, pani Genowefa Sokołowska, pan Tomasz Kaczmarek oraz pan Andrzej Kiszkarewicz.
W obrębie Nekla na miejsce nadleśniczego terenowego Augustyna Hugo, który przeszedł na emeryturę, w 1976 roku powołano pana Mariana Michalaka .
W 1979 roku, w ramach reorganizacji granic, do Nadleśnictwa Gniezno przyłączono Leśnictwo Orchowo będące do tej pory w administracji Nadleśnictwa Miradz.
Po reorganizacji w roku 1985 r. Nadleśnictwo Gniezno zostało podzielone na dwie samodzielne jednostki, z obrębów Nekla i Czerniejewo utworzono Nadleśnictwo Czerniejewo, natomiast obręby Popowo Podleśne i Skorzęcin pozostały administracji Nadleśnictwa Gniezno.
Siedziba Nadleśnictwa Gniezno zmieniała się trzykrotnie, z ul. Sienkiewicza 12, przeniesiona została na ul. Reymonta 13, aby ostatecznie osiąść w grudniu 1991 roku przy ulicy Wrzesińskiej 83 .
W okresie tym funkcje nadleśniczego sprawowali kolejno do roku 1991 pan Zbigniew Fonrobert, a następnie do roku 2003 pan Andrzej Kiszkarewicz i od lipca 2003 roku do dnia dzisiejszego pan Michał Michalak.
W okresie tym reorganizacji ulegały poszczególne leśnictwa:
Utworzono Gospodarstwo Szkółkarskie „Powidz" oraz leśnictwa: Skorzęcin i Brzozowo. Likwidacji uległy natomiast leśnictwa Radłowo i Popielarze oraz w 2011 roku , w ramach optymalizacji, leśnictwa Brzozowo, Orchowo, Krzyżówka i Gołaźnia.
Obecnie w skład nadleśnictwa wchodzi 12 leśnictw: Brody, Kowalewko, Nowaszyce, Las Miejski i Zakrzewo na terenie obrębu Popowo Podleśnie oraz Stary Dwór, Piłka, Skorzęcin, Hutka, Dolina, Smolniki i Wólka na terenie obrębu Skorzęcin.
Obecnie nadleśnictwo gospodaruje na powierzchni 19,5 tys. ha, na terenie dwóch powiatów: gnieźnieńskiego i słupeckiego oraz na terenie 14 gmin i miasta Gniezno, zasięg terytorialny nadleśnictwa wynosi 1395 km2.