Wydawca treści
Grzyby
Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów, czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń, czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać - odpowiedzi na te i inne pytania.
Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów?
Podstawową zasadą jest zbieranie tylko i wyłącznie owocników grzybów, które dobrze znamy. Nie należy zbierać osobników zbyt młodych, bo to utrudnia określenie gatunku oraz zbyt starych, które z kolei mogą być toksyczne. Jeżeli nie jesteśmy pewni, czy znaleziony grzyb jest przydatny do spożycia, to lepiej pozostawić go w lesie.
Aby nauczyć się prawidłowego zbierania grzybów i rozpoznawania gatunków warto uczestniczyć w organizowanych przez nadleśnictwa grzybobraniach. Informacje o nich znajdziecie na stronie www.lasy.gov.pl oraz stronach jednostek. Warto szukać porady w punktach skupu i u grzyboznawców - nadleśnictwa nie zajmują się ocenianiem grzybów. Bezpłatnych porad na temat zebranych w lesie grzybów udzielają wszystkie terenowe stacje sanitarno-epidemiologiczne, które znajdują się w każdym powiatowym mieście. Prowadzą one także rejestry grzyboznawców, którzy udzielają porad.
W przypadku wystąpienia po spożyciu grzybów nudności, bólów brzucha, biegunki, czy podwyższonej temperatury należy wywołać wymioty i jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Wezwany w porę może uratować życie. Nie należy lekceważyć takich objawów. Trzeba też pamiętać, że przy zatruciach muchomorem sromotnikowym występuje faza pozornej poprawy, później stan chorego gwałtownie się pogarsza.
Czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń?
Grzyby w polskich lasach można zbierać bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów i w zasadzie bez ograniczeń, ale są pewne wyjątki. Nie wolno ich zbierać w niektórych częściach lasu, gdzie jest stały zakaz wstępu: na uprawach do 4m wysokości, w drzewostanach nasiennych i powierzchniach doświadczalnych, w ostojach zwierzyny. Nie wolno ich także zbierać na obszarach chronionych: w rezerwatach i parkach narodowych. Rygorystycznie należy przestrzegać zakazu wstępu na tereny wojskowe.
Należy oszczędzać duże, stare owocniki grzybów, gdyż nie są atrakcyjne kulinarnie, a mają duże znaczenie dla rozwoju grzybów. Jeśli wiemy, że jakiś grzyb jest rzadki i ginący to także oszczędźmy go, nawet jeśli jest jadalny. Niezależnie od miejsca występowania część gatunków grzybów podlega całkowitej ochronie gatunkowej – poznaj dokładnie listę tych grzybów zanim wybierzesz się do lasu.
Czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać?
To pytanie jest zadawane od niepamiętnych czasów. Powstało zapewne tuż po słynnym dylemacie dotyczącym jaja i kury. Skoro jest tyle gatunków rozmaitych grzybów to spokojnie możemy stosować oba sposoby. Każdy jest dobry, ale stosowany z rozsądkiem. Większe owocniki grzybów lepiej jest wyciąć, ze względów praktycznych, bo zaoszczędzamy sobie pracy przy czyszczeniu grzybów. Naturalnie nie w połowie trzonu, jak to nieraz widać przy zbiorze podgrzybków w celach zarobkowych. Możemy delikatnie podważyć także owocnik grzyba koniuszkiem noża. Wycinamy jak najniżej, odgarniając dokładnie ściółkę i uważając, aby nie uszkodzić grzybni. Potem starannie przykrywamy to miejsce, aby grzybnia nie wysychała. Resztka trzonu grzyba szybko zgnije lub zjedzą ją ślimaki.
Grzyby blaszkowe, takie jak kurka, zielonka czy rydz lepiej jest wykręcać. Należy je wyjąć z podłoża tak, aby nie uszkodzić trzonu i także dokładnie zakryć grzybnię ściółką. Tak wyjęty owocnik łatwiej rozpoznać co do gatunku, a jest to bardzo istotne, aby wyeliminować pomylenie zielonki, gołąbka czy pieczarki z muchomorem zielonkawym. Rozpoznaje się go m.in. po pochwie u podstawy trzonu, stąd nie można takich grzybów wycinać. Pamiętajmy, że jeden średni owocnik to dawka śmiertelna dla człowieka.
Jak zbierać i przechowywać grzyby zanim trafią do kuchni?
Pierwsza zasadą jest zbieranie tylko znanych nam grzybów. Unikniemy wtedy zatrucia na pozór apetycznie wyglądającymi, ale groźnymi dla naszego zdrowia owocnikami. Zbieramy tylko owocniki zdrowe, nieuszkodzone i młode, ale nie zbyt młode, bo wtedy trudno rozpoznać gatunek grzyba. Pozostawiamy w nienaruszonym stanie grzyby niejadalne, nieznane nam oraz osobniki stare, które pozostawiamy jako „nasienniki". Najczęściej i tak są robaczywe. Czy wiecie dlaczego grzyby są robaczywe? Te „robaki", które dziurawią nasze grzyby, szczególnie z letnich zbiorów, to larwy (czerwie) muchówek. Właśnie w grzybach przechodzą część swojego rozwoju.
Warto także pamiętać, że owocniki grzybów to żyjące organizmy, które nawet po zerwaniu nadal rozwijają się i oddychają wydzielając dwutlenek węgla i wodę. Dlatego bardzo ważne jest prawidłowe przechowywanie owoców grzybobrania. Najlepsze są szerokie, wiklinowe koszyki, a nie plastikowe wiadra, torby czy woreczki. Nawet najpiękniejsze owocniki szlachetnych gatunków grzybów mogą być przyczyną zatrucia, gdy przechowywane będą w foliowej torebce i ulegną zaparzeniu. Często wybieramy się na grzybobranie daleko od domu. W trakcie szybko postępujących procesów gnilnych wywołanych złym przechowywaniem grzybów wydzielają się toksyny, szkodliwe dla naszego zdrowia. Dlatego nawet powszechnie znane kurki czy podgrzybki mogą nam zaszkodzić, gdy je źle przechowamy.
Najnowsze aktualności
Derogacja-konsultacje społeczne
Derogacja-konsultacje społeczne
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Poznaniu zaprasza wszystkich
chętnych do udziału w konsultacji społecznej na temat konieczności użycia
środka ochrony roślin o nazwie Dimilin 480 SC, który służy
do ochrony drzewostanów sosnowych przed barczatką sosnówką,
brudnicą mniszką i borecznikiem sosnowcem.
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Poznaniu posiada certyfikat FSC i jest zobowiązana do przestrzegania zasad promowanych przez FSC (Forest Stewardship Council).
FSC - Forest Stewardship Council A.C. jest organizacją promującą odpowiedzialne gospodarowanie zasobami leśnymi świata. Skupia właścicieli i zarządców lasów, organizacje społeczne i przyrodnicze, firmy przetwórstwa drzewnego i papierniczego, sieci handlowe oraz osoby prywatne, zainteresowane odpowiedzialną gospodarką leśną.
Posiadacze certyfikatu FSC muszą spełnić szereg warunków i kryteriów, które w przypadku zarządców i właścicieli lasów w Polsce zapisane są w Tymczasowym Krajowym Standardzie Odpowiedzialnej Gospodarki Leśnej w Polsce. Wypełnienie warunków określonych Standardem kontrolowane jest podczas corocznych audytów. Certyfikat przyznaje się na 5 lat. Pierwszy certyfikat FSC, RDLP w Poznaniu otrzymała 1 stycznia 2003 roku, obowiązywał on do 31 grudnia 2007 roku. Obecnie Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Poznaniu posiada certyfikat dobrej gospodarki leśnej według systemu FSC o numerze FSC SGS-FM/COC 004323, przyznany na okres od 10 kwietnia 2013 roku do 9 kwietnia 2018 roku.
Jednym z elementów ww. standardu jest stosowanie i prowadzenie odpowiedniej
polityki w zakresie stosowania środków ochrony roślin. FSC określiła listę substancji aktywnych (FSC-GUI-30-001 V2-0), których nieuzgodnione zastosowanie skutkuje odebraniem lub zawieszeniem certyfikatu. Na liście tej znajduje się m.in. substancja aktywna o nazwie diflubenzuron, która wchodzi w skład środka ochrony roślin Dimilin 480 SC.
W przypadku konieczności użycia takiego środka ochrony roślin przez posiadacza certyfikatu FSC musi on ubiegać się o specjalną derogację, zgodnie z procedurą opisaną w dokumencie FSC-PRO-30-001 V1-0, której elementem są m.in. konsultacje społeczne.
Konieczność ogłoszenia konsultacji społecznych w tej sprawie wynika z przepisów Polityki Pestycydowej Międzynarodowej Organizacji Forest Stewardship Council A.C. (FSC__POL_30_001. EN_FSC).
Charakterystyka środka
Środek ochrony roślin Dimilin 480 SC jest zarejestrowany do użycia w UE i w Polsce na mocy Decyzji MRiRW nr R-214/2011d z dnia 12.07.2011 r., która zmienia pierwotną Decyzję nr R-5/2008 z 22.01.2008 r. Etykieta środka będąca integralną częścią ww. Decyzji dostępna jest na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w wyszukiwarce pod adres
http://www.minrol.gov.pl/pol/Informacje-branzowe/Wyszukiwarka-srodkow-ochrony-roslin
Dimilin 480 SC jest dopuszczony do użycia i powszechnie stosowany od lat w Europie i Polsce na terenie sadów, pieczarkarni oraz na obszarach leśnych. W lasach wykorzystywany jest do zwalczania szkodników pierwotnych sosny (brudnica mniszka, barczatka sosnówka i borecznik sosnowiec). Maksymalna dawka tego środka na 1 ha lasu wynosi 0,1 litra Środek w tej dawce jest bezpieczny dla pszczół, gdyż jego szkodliwość dla tych owadów stwierdzono dopiero przy ponad dwukrotnie wyższej dawce - 0,375 l/ha. Nie jest szkodliwy dla ludzi a zalecany w etykiecie środka okres karencji dla runa leśnego wynosi 24 godz. od momentu wykonania oprysku.
Konieczność i zakres zastosowania insektycydy Dimilin 480 SC. na terenie RDLP w Poznaniu
Zgodnie z ustawą o lasach, w celu zapewnienia powszechnej ochrony lasu, właściciele lasów są zobowiązani do kształtowania równowagi w ekosystemach leśnych, podnoszenia naturalnej odporności drzewostanów, a w szczególności do zapobiegania, wykrywania i zwalczania nadmiernie pojawiających i rozprzestrzeniających się organizmów szkodliwych (art. 9 ustawy o lasach). Ustawa nakłada na nadleśniczego obowiązek wykonywania zabiegów zwalczających i ochronnych, w razie wystąpienia organizmów szkodliwych w stopniu zagrażającym trwałości lasów (art. 10 ustawy o lasach).
Pojawienie się silnego zagrożenia drzewostanów od owadów takich jak barczatka sosnówka i brudnica mniszka jest cykliczne. Masowe pojawy tych owadów (gradacje) obserwuje się mniej więcej co 5-10 lat. Występowanie borecznika sosnowca jest nieregularne i trudne do przewidzenia.
W latach 2013 i 2016 zastosowaliśmy Dimilin 480 SC, z blisko 100% skutecznością, do zwalczania barczatki sosnówki, brudnicy mniszki i borecznika sosnowca na obszarze ok. 14 000 ha lasu.
W 2016 roku w wyniku przeprowadzonej diagnostyki występowania owadów liściożernych, stwierdzono wzrastające zagrożenie ze strony brudnicy mniszki, barczatki sosnówki i borecznika sosnowca. Stwierdzenie występowania ww. owadów na obszarze RDLP w Poznaniu jak i na obszarach RDLP w Pile i RDLP w Szczecinie świadczy o zbliżającym się niebezpieczeństwie masowego wystąpienia szkodników latach 2017-2018. Wykonanie skutecznego zabiegu ograniczenia populacji owadów uratuje drzewostany uszkadzane żerem i równocześnie ograniczy rozprzestrzenianie się owadów.
Każdego roku dokonujemy oceny zagrożenia drzewostanów w oparciu o metodykę i zalecenia zawarte w Instrukcji Ochrony Lasu i metodyce zintegrowanej ochrony drzewostanów. Odbywa się to na podstawie oceny liczebności owadów zimujących w ściółce leśnej oraz liczebności gąsienic żerujących w koronach drzew. Dodatkowo dynamika i liczebność populacji poszczególnych gatunków owadów określana jest na podstawie oceny liczebności motyli podczas rójki i liczby zniesionych przez nie jaj.
Prognoza zagrożenia drzewostanów sosnowych przez owady liściożerne, wskazuje, że w latach 2017-2018 zagrożenie od owadów może wystąpić w RDLP w Poznaniu , na powierzchni ok. 10 tvs. ha. ich ograniczenie będzie możliwe wyłącznie dzięki zastosowaniu skutecznego środka ochrony roślin jakim jest Dimilin 480 SC.
Od 2017 roku, na naszym terenie możliwy jest wzrost powierzchni zagrożonej od barczatki sosnówki, brudnicy mniszki i borecznika sosnowca, Sytuacja ta może potrwać nawet kilka lat. Niejednokrotnie w tych samych drzewostanach występuje zagrożenie od dwóch owadów równocześnie (np. barczatka sosnówka z brudnicą mniszką). Dimilin 480 SC jest jedynym środkiem ochrony roślin zarejestrowanym w Polsce, który może być jednocześnie zastosowany do ograniczenia liczebności kilku gatunków jednocześnie. W efekcie tego możemy skrócić czas trwania oprysków i przede wszystkim ograniczyć do minimum ilość zastosowanego środka. Obecnie, jedynym środkiem zarejestrowanym w Polsce przeciwko barczatce sosnówce, brudnicy mniszce i borecznikowi sosnowemu jest Dimilin 480 SC. Jest to również jedyny insektycyd zarejestrowany do stosowania na starsze stadia rozwojowe gąsienic, co z jednej strony pozwala na obserwację naturalnego oporu środowiska (występowanie chorób, pasożytów, drapieżników) i umożliwia podjęcie decyzji o ewentualnym odstąpieniu od zabiegu a z drugiej strony wydłuża czas możliwej jego aplikacji.
W sytuacji kiedy konieczne dla ratowania drzewostanów będzie wykonanie zabiegów z użyciem Dimilinu 480 SC, zostanie wykorzystana metoda agrolotnicza, przeprowadzona w oparciu o przepisy wynikające z obowiązującego w tym zakresie prawa polskiego i UE. Zabiegiem objęte zostaną jedynie tereny leśne z wyłączeniem stref buforowych od pasiek, krawędzi jezdni dróg publicznych zaliczanych do kategorii dróg krajowych, zbiorników i cieków wodnych, oraz innych nie będących celem zabiegu terenów nie użytkowanych rolniczo, zgodnie z obowiązującą ustawą o środkach ochrony roślin. Zabiegi będą wykonane pod nadzorem właściwych terytorialnie Wojewódzkich Inspektorów Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Na czas zabiegu i karencji środka zostanie wprowadzony czasowy zakaz wstępu do lasu, informacje o miejscu i czasie wykonania zabiegu będą upubliczniane.
Przebieg konsultacji
Prosimy o zgłaszanie uwag odnośnie użycia przez RDLP w Poznaniu, środka ochrony roślin - Dimilin 480 SC w terminie do 3.03.2017 r. (45 dni od daty ukazania się niniejszej informacji), pocztą tradycyjną z dopiskiem „konsultacje FSC" na adres: Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Poznaniu, ul. Gajowa 10, 60-959 Poznań, lub elektronicznie: sekretariat@poznan.lasy.gov.pl. w tytule wpisując „konsultacje FSC". Wszelkie informacje na ten temat zostaną Państwu udzielone również telefonicznie pod nr tel. +48 61 668 44 11 (lub +48 61 668 44 35).
Więcej informacji o certyfikacji FSC znajdą Państwo na stronie: info.fsc.org/