Podstawowym celem sieci NATURA 2000 jest utworzenie spójnego systemu obszarów chronionych na całym terytorium Wspólnoty Europejskiej, która zapewni warunki do zachowania pełnego dziedzictwa przyrodniczego krajów Unii Europejskiej. W skład sieci wchodzą: • obszary specjalnej ochrony (OSO) ptaków zidentyfikowane na podstawie dyrektywy Rady 79/409/EWG w sprawie ochrony dzikich ptaków (Special Protection Areas, SPAs); • specjalne obszary ochrony (SOO) wyselekcjonowane na podstawie dyrektywy Rady 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory (Special Areas of Conservation, SACs). Utworzenie sieci obszarów chronionych ma sprzyjać zachowaniu miejsc występowania zagrożonych gatunków roślin i zwierząt, odbudowie liczebności populacji do poziomu gwarantującego ich trwałość. Zostanie to osiągnięte przez zachowanie siedlisk przyrodniczych (biotopów) wymienionych w Załączniku I do Dyrektywy Siedliskowej oraz siedlisk gatunków wymienionych w Załączniku II do Dyrektywy Siedliskowej i gatunków ptaków, których siedliska chronione są na podstawie Dyrektywy Ptasiej. Do ważnych zadań Dyrektywy Siedliskowej należy także przywracanie utraconych walorów siedliskom, które pełniły lub powinny pełnić rolę ważnego ogniwa w strukturze sieci.

Celem funkcjonowania sieci będzie utrzymanie lub restauracja siedlisk i gatunków w ich naturalnym zasięgu. Gatunki zwierząt z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej stwierdzone na terenie Nadleśnictwa Gniezno: 1. piskorz – Misgurnus fossilis 2. boleń – Aspius aspius 3. traszka grzebieniasta – Triturus cristatus 4. kumak nizinny – Bombina bombina 5. mopek – Barbastella barbastellus 6. nocek duży – Myotis myotis 7. bóbr europejski – Castor fiber 8. wydra – Lutra lutra 9. pachnica dębowa – Osmoderma eremita 10. czerwończyk nieparek – Lycaena dispar 11. zalotka większa – Leucorrhinia pectoralis. Gatunki roślin z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej stwierdzone na terenie Nadleśnictwa Gniezno: 1. aldrowanda pęcherzykowata – Aldrovanda vesiculosa 2. lipiennik Loesela – Liparis loeselii 3. selery błotne – Apium repens W tabeli zamieszczono zestawienie typów i powierzchni cennych siedlisk leśnych przyrodniczych Nadleśnictwa Gniezno stwierdzonych podczas wykonanej w 2007 roku inwentaryzacji (J. Chmiel): Lp. Nazwa siedliska Kod siedliska Powierzchnia ha Ilość wydzieleń szt. 1. Grąd środkowoeuropejski 9170 67,05 21 2. Grąd środkowoeuropejski 9170a 63,77 29 3. Brzeziny bagienne 91D0-1 12,25 6 4. Łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe 91F0 43,75 20 5. Łęgi olszowe, olszowo-jesionowe i jesionowe 91E0-b 322,60 157 6. Kwaśne dąbrowy 9190-2 175,11 40 7. Ciepłolubne dąbrowy 91I0 202,75 55 Ogółem w Nadleśnictwie Gniezno 887,28 328