Lasy Państwowe podejmują również własne inicjatywy ochronne. Pomagają wybranym gatunkom zwierząt i roślin zasiedlić miejsca, gdzie gatunki te wyginęły (tzw. reintrodukcje) lub gdzie są zagrożone wyginięciem (restytucje). Dotyczy to np. cisa, sudeckich jodeł, cietrzewia czy głuszca.

Szanse na przetrwanie ginącym gatunkom mają dać strefy ochronne dla wybranych gatunków zwierząt (m.in. wokół gniazd ptaków). Leśnicy są za nie szczególnie odpowiedzialni, ponieważ większość z nich znajduje się na gruntach zarządzanych przez LP.

Ochronie prawnej podlegają gatunki grzybów, porostów i mszaków, roślin naczyniowych oraz zwierząt (w tym miejsca rozrodu i regularnego przebywania), gatunki znajdujące się w czerwonych księgach oraz lokalnie uznane za rzadkie i szczególnie cenne. Z rzadkich gatunków chronionych czasowo przebywających i pojawiających się na terenie Nadleśnictwa Gniezno zaobserwowano: bociana czarnego, bielika, czaplę siwą, myszołowa, błotniaka stawowego. Z innych chronionych ptaków gniazdujących i występujących dość pospolicie zaobserwowano: wrony siwe, gawrony, kruki, dzięcioły, kukułki, sowy, gęsi, kaczki, jastrzębie, sokoły, gołębie, żurawie, krętogłowy, łabędzie. - ssaki Z chronionych ssaków zaobserwowano na terenie Nadleśnictwa: wydry, jeże, krety, ryjówki, nietoperze, wiewiórki. Z innych przedstawicieli fauny objętych ochrona można wymienić: - gady : jaszczurki, padalce, zaskrońce, - płazy : ropuchy, kumaki, żaby, rzekotki drzewne, grzebiuszki ziemne.